Haarlem richt zich met het kunstbeleid van de stad op de uitbreiding van de stadscollectie met nieuwe hedendaagse kunstwerken en kunstvormen, waaronder muurschilderingen. Voor de gemeente Haarlem zijn nieuwe muurschilderingen een belangrijke toevoeging aan de kunst in de openbare ruimte, ze brengen op laagdrempelige manier kunst in de leefomgeving van mensen en vergroten de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van een buurt en versterken de identiteit van wijken. De beleidsafdeling Cultuur heeft deze twee muurschilderingen gerealiseerd in samenwerking met verschillende partners.
Andrew Pisacane (1988, New York), bekend onder de artiestennaam Gaia werd uitgenodigd door de gemeente Haarlem voor de eerste editie van het project HaarlemIcons, dat zich richt op het realiseren van muurschilderingen in Haarlem in de komende jaren. HaarlemIcons wordt geproduceerd door Raenys Martis van Klasse Apart Projects (die eerder onder meer muurschilderingen in Heerlen tot stand bracht) in samenwerking met de Haarlemse organisatie 37PK, Platform voor Kunsten. Gaia heeft vele muurschilderingen in tal van steden in de hele wereld vervaardigd. Zijn werkwijze vanuit sociaal engagement om gemeenschappen en vergeten verhalen te verbeelden, maakt hem uniek. Opgeleid als kunstenaar aan het Maryland Institute College of Art, nu woonachtig in Baltimore, reist hij de hele wereld over voor zijn muurschilderingen – van Johannesburg, Montreal, Honolulu, St. Petersburg, Seoul, Bogota, Vladivostok en nog meer steden. Een ode aan de gemeenschap, daarover gaat het werk van de Amerikaanse kunstenaar Gaia. In de visie van Gaia zijn de urban arts, bij uitstek geschikt om gemeenschappen te versterken, om mensen met elkaar te verbinden, om inspiratie en kracht te bieden. Hij is geïnteresseerd in hoe steden functioneren en de mensen die stedelijke omgevingen vormgeven – mensen die het dagelijks leven van andere mensen beïnvloeden. Terugkerende thema’s in zijn werk zijn immigratie, diversiteit, klimaat, natuur en stedelijke context, economische (on)gelijkheid, sociale kracht en de verbinding van heden en verleden. Door de manier waarop hij zijn schilderingen vormgeeft benadrukt hij de onderlinge verbondenheid van deze globale thema’s en plaatst ze in verhouding tot lokale situaties.
In juli heeft Gaia Haarlem bezocht, waar hij op twee locaties in Schalkwijk (op het gebouw TP2 aan het Terschellingpad (zie afbeelding 2), waar onder andere MooiZooi gevestigd is, en op het Wereldhuis van de VMGH (Vereniging van Marokkaanse Gemeenschap Haarlem) (zie afbeelding 1) aan de Stresemannlaan) muurschilderingen heeft vervaardigd. Tussen 3 en 15 juli was de kunstenaar op deze locaties aan het werk en op 17 juli vond de onthulling van de werken plaats. In gesprek met betrokkenen uit de buurt heeft Gaia het sociale DNA van Schalkwijk onderzocht, aan de hand van persoonlijke verhalen, individuele belevenissen en gemeenschappelijke ervaringen. Hij heeft inzicht gekregen in de mensen die er wonen en wat er leeft in de wijk, wat de basis vormt voor het ontwerp van de muurschilderingen. Anderzijds is juist de dialoog die ontstaat, tussen bewoners en de kunstenaar, maar ook tussen bewoners onderling, een belangrijk onderdeel van het project.
Gaia is in gesprek gegaan met bezoekers en gebruikers van MooiZooi en van het Wereldhuis van de VMGH (Vereniging van Marokkaanse Gemeenschap Haarlem). Daarnaast heeft jij meegeluisterd met de verhalen die bij de deelnemers in het project Het Ongeziene Gezien van Marisa Beretta en Stichting Kapsalon naar boven kwamen, onder meer door middel van de podcast hierbij. Ook de jongeren van Triple Threat en Dos Hermanos zijn betrokken geweest bij het project. Ook de ‘hoge kunst’ speelt een rol: voorvader van het Teylers Museum Pieter Teyler van der Hulst en de collectie van het museum zijn onderdeel van nieuw werk van Gaia . Naast de twee muurschilderingen heeft Gaia tevens een tentoonstelling ingericht bij 37PK, Platform voor Kunsten, met de titel Imagined Communities waarin hij recent werk op doek laat zien. Deze expositie loopt van 17 juli t/m 29 augustus en is gratis te bezoeken.
Afbeelding 1: Mural op het Wereldhuis van de Vereniging van Marokkaanse Gemeenschap Haarlem aan de Stresemannlaan. De Mural bestaat uit twee muren, samen vormen ze het woord WELKOM
Afbeelding 2: Mural op het gebouw TP2 aan het Terschellingpad gemaakt door de kunstenaar GAIA te zien op de foto
