Man voor vuurpeloton

Kunstenaar: Mari Andriessen (1897 - 1979)

Adres: Dreef t.h.v. no. 10

Wijk: Haarlemmerhoutkwartier

Jaar: 1949

Begin maart 1945 pleegde het ondergrondse verzet in Nederland een zware aanslag. Als represaille werden door de nazi’s op 7 maart 1945 uit het huis van bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam vijftien gevangenen naar Haarlem vervoerd en aan de Dreef doodgeschoten. De buurtbewoners werden gedwongen om te kijken. Mari Andriessen heeft ter herinnering aan deze gruwelijke executie een bronzen beeld gemaakt van een man in een rechtopstaande, rustige houding met gesloten ogen. De man heeft geen duidelijk onderscheidende fysieke kenmerken, zodat hij symbool kan staan voor alle mannen die die dag gestorven zijn. De tekst op de voorzijde in het plaveisel luidt: ‘hier werden zij op woensdag 7 maart 1945 gefusilleerd’ en achter het beeld zijn de namen en leeftijden van de omgekomenen gebeiteld. Andriessen maakte voor dit monument eerst een ontwerp van een vrouw met fakkel, maar verwierp dat idee vrij snel. Later zag hij in een tijdschrift een foto van een Griekse verzetsstrijder op het moment dat hij gefusilleerd werd. Hij maakte op basis daarvan het uiteindelijke ontwerp en probeerde hierin het al dood zijn, het ‘van de wereld af zijn’ uit te drukken.

Het beeld werd geplaatst op de Dreef bij het Houtplein. In eerste instantie was het geplaatst op een verhoging , maar Andriessen vond dat dit het beeld teveel op een grafmonument liet lijken. In 1979 werd het bloemenperkje en de verhoging weggehaald, waardoor het beeld nu staat zoals Andriessen het bedoeld heeft: de toeschouwer wordt direct betrokken bij het beladen monument.
Andriessen was een bekende Haarlemse beeldhouwer waar nog vele andere beelden van te vinden zijn in de stad, zoals de Kleine Johannes, het Rozenwonder en Tante Jans. Hij groeide op in een culturele omgeving en kreeg op de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam les van de befaamde Professor Jan Bronner, in Haarlem o.a. bekend van het Hildebrandmonument.

Na de Tweede Wereldoorlog werd Andriessen de meest gevraagde kunstenaar voor oorlogs- en verzetsmonumenten. Zijn roem als beeldhouwer van grote beelden leidde tot meer monumentale opdrachten ter ere van belangrijke Nederlandse personen. Zijn werken kenmerken zich door mensfiguren in een krachtige, duidelijke compositie, vereenvoudigd in detail, vrijstaand in de ruimte op een voetstuk.

Fotogalerij

Locatie kunstwerk