Steeds meer steden willen iets met street art doen en bieden kunstenaars de ruimte om verbonden met de buurt en middels ontmoetingen met buurtbewoners deze kunstvorm tot uiting te brengen binnen de stad. Street art kan veel betekenen voor de wijk. De kunstvorm is laagdrempelig en toegankelijk voor iedereen. Street art kan mensen inspireren, het veiligheidsgevoel in de buurt vergroten, maatschappelijke thema’s aankaarten, sociale participatie activeren en het kan toewerken naar een betere kwaliteit van de leefomgeving.

Afbeelding Haarlem: TELMOMIEL, -, 2018. ©Haarlemsbeeld

In Haarlem worden er stappen gezet om street art een plek te geven in de historische binnen-, maar ook buitenstad. Middels culturele interventies en burgerinitiatieven wordt de komst van street art aangemoedigd in Haarlem en al haar stadsdelen. De eerste grote muurschildering is hier de aftrap voor geweest. Op de liftschacht van parkeergarage De Kamp is er in samenwerking met Studio Locomoco en stichting DeDAKKAS een heuse wandschildering vervaardigd door het kunstenaarsduo TELMOMIEL.

Aan de onthulling is een lang proces voorafgegaan met de initiatiefnemers en de beleidsafdeling cultuur van de gemeente Haarlem. Ook kan het project worden beschouwd als een sociaal maatschappelijke opgave, met veel betrokkenheid, van ook de mensen uit de buurt. De gemeente Haarlem heeft verdergaande toekomstige ambities met street art. In het coalitieprogramma 2018-2020 is opgenomen dat de gemeente, kunst in openbare ruimte zal ondersteunen, waaronder ook de realisatie van muurschilderingen. Een motie ‘Haarlem goes mural’ is ingediend bij het college, met als leidraad om in het bijzonder stadsdeel Schalkwijk meer kleur en leven in te blazen, sociale cohesie aan te wakkeren en tevens hedendaagse kunstenaars ruimte en kansen te bieden om hun kunstenaarschap verder te ontplooien. Vanuit de beleidsafdeling Cultuur is het project ‘Haarlem Icons’ opgezet in samenwerking met Raenys Martis, curator van het Heerlen Street Art project, met als doel om in Haarlem kwalitatief hoogwaardige street art ruimte te geven en bewoners hierin mee te nemen.

Wat is Street Art?
Street art is een kunstvorm dat gerelateerd is aan de graffitibeweging, maar niet onder de pure graffiti valt, noch tot een officiële kunstvorm wordt toegerekend. In de jaren ’70 is de kunstvorm ontstaan om politieke standpunten tot uiting te brengen. In de daaropvolgende jaren heeft het fenomeen een teloorgang meegemaakt en pas laat in de jaren ’90 is het weer gaan her-bloeien. Street art komt voor in uiteenlopende kunstuitingen: muurschilderingen (murals), sjabloondruk, posters, stickers en eigenmatig gepositioneerde beelden.

Afbeelding Oostende: Colectivo Licuado, TheCrystalShip, 2018 ©Henrik_haven

Ook vandaag de dag zijn in de conceptuele ontwerpen van street art en uiteenlopende kleurgebruik en gebruik van techniek, dubbelzinnige boodschappen verstopt die men in het straatbeeld treft. Wereldwijd is street art al jaren in opkomst. Steden als Melbourne, Lissabon, Berlijn en Oostende zijn hier voorbeelden van. In het kader van het festival ‘The Crystal Ship’ hebben tal van (inter)nationale kunstenaars grootschalige muurschilderingen en kunstinstallaties vervaardigd in de stad Oostende. Samen vormen ze een indrukwekkend artistiek parcours door heel Oostende. Het project heeft sinds het allereerst begin veel enthousiasme gegenereerd, onder geïnteresseerde partijen, kunstliefhebbers, maar ook onder de inwoners zelf. Zo hebben massaal meer dan 300 inwoners van de stad hun gevels aangeboden voor de muurschilderingen.

Ook in Nederlandse steden, zoals Heerlen wordt street art al sinds 2013 beleidsmatig ingezet om de stad meer kleur en harmonie in te blazen. In Heerlen als onderdeel van de zogenoemde ‘urban’ jongerencultuur. Hier worden zelfs uiteenlopende rondleidingen en festivals bij georganiseerd. Befaamde street art kunstenaars (denk aan Finok (BR), Cyrcle (USA), Milo (IT), 1010 (DT), AEC Interesni Kazki (UKR), Bier & Brood (NL) en tal van anderen hebben deelgenomen aan een jaarlijks editie waarbij de stad wordt aangevuld met kunsttoepassingen in de openbare ruimte.

Afbeeldingen Heerlen van boven naar beneden: Isaac Cordal, Inti, 2014 Eelco van den Berg, Dzia, 2015 ©Haarlemsbeeld